افزودنی ها
افزودنی‌های روان‌کننده
متخصصان در زمینه روانکاری معمولاً درک عمیقی از ویسکوزیته روغن‌های پایه‌ای که در روان‌کننده‌های تجهیزات خود استفاده می‌کنند، پیدا می‌کنند، زیرا ویسکوزیته یک ویژگی کلیدی این روغن‌ها است. استانداردهایی برای روغن‌های ورودی تعیین می‌شود و وضعیت روان‌کننده عمدتاً بر اساس ویسکوزیته ارزیابی می‌شود. با این حال، مهم است که درک کنیم که روان‌کننده‌ها فراتر از فقط ویسکوزیته هستند. درک نقش و عملکرد افزودنی‌های روان‌کننده ضروری است. افزودنی‌های روان‌کننده می‌توانند مواد آلی یا غیرآلی باشند که به‌صورت حل‌شده یا معلق به‌عنوان جامد در روغن وجود دارند.
افزودنی‌ها سه هدف اساسی دارند:
1. آن‌ها خواص ذاتی روغن پایه را از طریق استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها، بازدارنده‌های خوردگی، عوامل ضد کف و عوامل سطحی فعال بهبود می‌بخشند.
2. آن‌ها ویژگی‌های نامطلوب روغن پایه را با استفاده از کاهنده‌های نقطه ریزش و بهبوددهنده‌های شاخص ویسکوزیته (VI) کاهش می‌دهند.
3. آن‌ها خواص جدیدی را به روغن‌های پایه با کمک افزودنی‌های فشار شدید (EP)، مواد شوینده، غیرفعال‌کننده‌های فلزی و عوامل چسبندگی معرفی می‌کنند.
روان‌کننده‌ها نقش حیاتی در عملکرد روان و طول عمر ماشین‌آلات با کاهش اصطکاک، سایش و حرارت ایفا می‌کنند. کارایی آن‌ها نه تنها به روغن‌های پایه بستگی دارد، بلکه به‌طور قابل توجهی به افزودنی‌های روان‌کننده نیز وابسته است که از طریق خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، عملکرد و دوام را بهبود می‌بخشند.
افزودنی‌های روان‌کننده متداول:
عوامل ضد سایش (AW)
این افزودنی‌ها به‌طور معمول برای محافظت از اجزای ماشین در برابر سایش و از دست دادن فلز تحت شرایط روانکاری مرزی استفاده می‌شوند. به‌عنوان افزودنی‌های قطبی، آن‌ها به سطوح فلزی اصطکاکی متصل می‌شوند. زمانی که تماس فلز به فلز در سناریوهای روانکاری مختلط و مرزی رخ می‌دهد، این افزودنی‌ها به‌طور شیمیایی با سطوح فلزی واکنش نشان می‌دهند. با فعال شدن توسط حرارتی که در حین تماس تولید می‌شود، آن‌ها یک فیلم ایجاد می‌کنند که سایش را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، آن‌ها از اکسیداسیون روغن پایه محافظت کرده و فلز را از اسیدهای خورنده محافظت می‌کنند. این افزودنی‌ها در حین انجام عملکرد حفاظتی خود مصرف می‌شوند و با کاهش آن‌ها، آسیب سایش چسبنده افزایش می‌یابد. این افزودنی‌ها عمدتاً ترکیبات فسفر هستند و دی‌آلکیل دی‌تیوفسفات روی (ZDDP) رایج‌ترین آن‌هاست.
محصولات بازدارنده زنگ‌زدگی و خوردگی
بازدارنده‌های زنگ‌زدگی و خوردگی برای محافظت از سطوح فلزی در محیط‌های صنعتی حیاتی هستند، جایی که رطوبت، نمک و سایر عناصر خورنده می‌توانند آسیب‌های جدی ایجاد کنند.
مواد شوینده و پخش‌کننده
مواد شوینده و پخش‌کننده نقش‌های مهمی در حفظ تمیزی موتور ایفا می‌کنند. مواد شوینده از ایجاد رسوبات بر روی قطعات فلزی داغ جلوگیری کرده و اسیدهای تشکیل‌شده در روغن را خنثی می‌کنند، در حالی که پخش‌کننده‌ها به‌طور همزمان با آن‌ها کار می‌کنند تا ذرات دوده موتور دیزلی، که معمولاً زیر 1 میکرون هستند، به‌طور یکنواخت در روغن معلق نگه داشته شوند و از تجمع و آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنند.
بهبوددهنده‌های شاخص ویسکوزیته
بهبوددهنده‌های شاخص ویسکوزیته (VII)، که به‌عنوان اصلاح‌کننده‌های ویسکوزیته یا تقویت‌کننده‌های ویسکوزیته نیز شناخته می‌شوند، افزودنی‌های پلیمری هستند که ویسکوزیته مایعات و روان‌کننده‌ها را در تمام دامنه دمای عملیاتی آن‌ها تنظیم می‌کنند.
کاهنده‌های نقطه ریزش
نقطه ریزش پایین‌ترین دمایی است که در آن یک روان‌کننده همچنان مایع باقی می‌ماند. در دماهای پایین، بلورهای موم در روغن‌های معدنی جامد می‌شوند (بلورین می‌شوند) و این امر مانع از جریان روان روغن به‌طور روان می‌شود. در اینجا کاهنده‌های نقطه ریزش وارد عمل می‌شوند. آن‌ها اندازه بلورهای موم در روغن را کاهش می‌دهند و قابلیت جریان آن را حتی در دماهای زیر صفر بهبود می‌بخشند.
افزودنی‌های ضد کف
عوامل ضد کف، از جمله پلیمرهای سیلیکونی و کوپلیمرهای آلی، تنش سطحی را کاهش می‌دهند تا از تشکیل کف درس روان‌کننده‌ها جلوگیری کنند. با کاهش تماس بین روغن و هوا، آن‌ها همچنین می‌توانند به کاهش خطر اکسیداسیون کمک کنند. تنها مقادیر کمی از آن‌ها در فرمولاسیون‌های روغن استفاده می‌شود، زیرا مقادیر زیاد می‌تواند منجر به افزایش حباب‌زنی شود.
بازدارنده‌های اکسیداسیون
اکسیداسیون فرآیندی است که در آن اکسیژن موجود در هوا به ضعیف‌ترین اجزای روغن پایه حمله می‌کند. این فرآیند به‌طور مداوم اتفاق می‌افتد، اما در دماهای بالاتر و در حضور آب، فلزات سایش و سایر آلودگی‌ها تسریع می‌شود. این امر منجر به تشکیل اسیدهایی می‌شود که باعث خوردگی و لجن می‌شوند، که ویسکوزیته را افزایش داده و رسوبات سطحی ایجاد می‌کند. بازدارنده‌های اکسیداسیون، یا آنتی‌اکسیدان‌ها، افزودنی‌های قربانی هستند که به طول عمر روغن کمک می‌کنند و اکسیداسیون را به تأخیر می‌اندازند.
|
آنتی‌اکسیدان‌ها |
عمر مفید روان‌کننده را با جلوگیری از اکسیداسیون افزایش و به کاهش غلیظ شدن روغن پایه، لجن‌زدگی و تشکیل رسوبات کمک می‌کند. |
| جاذب‌ها | تعامل با آلودگی‌های مضر مانند اسیدها یا گوگرد و منجر به کاهش آلودگی ها شده. |
جدول 1. عملکرد افزودنی‌ها در ماتریس چربی
| عوامل ضد سایش | سایش را کاهش می‌دهند، به‌ویژه در شرایط عملیاتی با سرعت بالا و بار کم |
| بازدارنده‌های خوردگی | از خوردگی فلز در تماس با روان‌کننده جلوگیری می‌کنند و از تجهیزات محافظت کرده و عمر مفید روان‌کننده را افزایش می‌دهند |
| عوامل فشار شدید (EP) | از قفل شدن در شرایط بار سنگین و دماهای بالا جلوگیری می‌کنند |
| بهبوددهنده‌های اصطکاک | با جذب سطحی، اصطکاک بین اجزای متحرک را به حداقل می‌رسانند |
| غیرفعال‌کننده‌های فلزی | از کاتالیز شدن اکسیداسیون روغن توسط فلزات در تماس با روان‌کننده جلوگیری می‌کنند |
| عوامل انبساط مهر و موم | از مهر و موم‌های الاستومری و واشرها در انجام وظیفه خود حمایت می‌کنند |
جدول 2. افزودنی‌های فعال کننده در سطح
ضد یخ و خنک‌کننده‌ها
نقش اصلی سیستم خنک‌کننده، حذف حرارت اضافی تولید شده توسط موتور در حین کار است. خنک‌کننده این حرارت را جذب کرده و به رادیاتور منتقل می‌کند، که به‌عنوان یک مبدل حرارتی عمل کرده و حرارت را به هوای خارج آزاد می‌کند.
ضد یخ و خنک‌کننده‌ها معمولاً توجه شایسته‌ای را به خود جلب می‌کنند. ضد یخ یک محصول متمرکز است که از 90-95% مونو اتیلن گلیکول (MEG) و 5-10% افزودنی‌ها تشکیل شده است. در مقابل، خنک‌کننده یک مخلوط 50/50 از ضد یخ و آب دی‌یونیزه است. سطح حفاظت در برابر یخ‌زدگی به غلظت ضد یخ در آب بستگی دارد.
یک مخلوط معمولی از ضد یخ و آب در دنیای مدرن، حفاظت در برابر یخ‌زدگی و کارایی انتقال حرارت را متعادل می‌کند. در حالی که مخلوط 70% ضد یخ و 30% آب حفاظت بهینه‌ای در برابر یخ‌زدگی ارائه می‌دهد، محتوای کم آب به‌طور قابل توجهی قابلیت‌های انتقال حرارت را کاهش می‌دهد و خطر گرم شدن بیش از حد موتور را به همراه دارد. به همین دلیل، بیشتر خنک‌کننده‌های استاندارد "آماده به استفاده" با نسبت 50/50 از ضد یخ به آب فرموله شده‌اند، که معمولاً حفاظت کافی در برابر یخ‌زدگی برای اکثر مناطق را فراهم کرده و در عین حال خواص عالی انتقال حرارت را حفظ می‌کند.
بسته افزودنی روغن موتور بنزینی API SL
روغن موتور SL یک نوع روغن موتور بنزینی است که برای محافظت از موتور در برابر سایش، خوردگی، اکسیداسیون و سایر اشکال آسیب طراحی شده است. علاوه بر این، این روغن به بهبود روانکاری قطعات متحرک موتور کمک کرده و در کاهش اصطکاک بین این اجزا مؤثر است.
کاربردها:
سطح کیفی روغن موتور (API SL )برای موتورهای بنزینی تولید شده در سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۵ مربوط می شود. این روغن دارای فناوری ساخت بهبود یافته‌ای در مقایسه با مدل SJ بوده و با استانداردهای زیست‌محیطی مطابقت دارد.
اطلاعات پایه
| کاربرد | روغن موتور |
| مشخصات | مایع ویسکوز قرمز |
| شاخص ویسکوزیته | 6.5-8.0 |
| (20°C) چگالی | 0.991-1.031 g/cm³ |
نگهداری: اقلام را در مکان خنک نگهداری کنید و از قرار دادن آن‌ها در معرض نور مستقیم خورشید در هنگام نگهداری در دمای اتاق خودداری کنید.
بسته‌بندی: در بشکه فلزیIBC /
بسته افزودنی روغن موتور بنزینی API SN
کیفیت استاندارد (API SN) در سال ۲۰۱۰ معرفی شد و برای موتورهایی که با فناوری‌های نوین از آن سال به بعد ساخته شده‌اند، گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود. از ویژگی‌های روغن‌های با استاندارد SN می‌توان به خاصیت ضد رسوب‌گذاری، مقاومت در برابر اکسیداسیون، روانکاری عالی، عملکرد مناسب در دماهای پایین و کاهش مصرف سوخت اشاره کرد.
کاربردها:
این دسته از روغن‌های موتور بر اساس درجات گرانروی طبق استاندارد SAE J 300 طبقه‌بندی می‌شود. با این حال، درجات گرانروی مشخص شده در این استاندارد به روغن‌های موتور چند درجه‌ای، از جمله SAE 0Wx، SAE 5Wx، SAE 10Wx و SAE 15Wx محدود است.
اطلاعات پایه
| کاربرد | حمل و نقل |
| مشخصات | مایع ویسکوز قهوه‌ای |
| (100°C)ویسکوزیته سینتیکی | 131 mm²/s |
| (20°C)چگالی | 0.953-0.993 g/cm³ |
نگهداری: اقلام را در مکان خنک نگهداری کنید و از قرار دادن آن‌ها در معرض نور مستقیم خورشید در هنگام نگهداری در دمای اتاق خودداری کنید. بسته‌بندی: در بشکه فلزیIBC /
بسته افزودنی روغن موتور دیزلی API CL-4
موتورهای دیزلی چهار زمانه با دور بالا در سال 2002 به منظورتامین انتشار آلایندگی 2004 عرضه گردید. روغن‌های طبقه‌بندی شده تحت API CI-4 به‌طور خاص برای افزایش طول عمر موتور در سیستم‌هایی که از بازگشت گازهای خروجی (EGR) و سایر فناوری‌های کنترل آلایندگی استفاده می‌کنند، طراحی شده‌اند. این روغن‌ها برای سوخت‌های دیزلی با محتوای گوگرد تا 0.5% وزنی مناسب هستند. آن‌ها حفاظت عالی در برابر سایش خورنده ارائه می‌دهند و در دماهای پایین و بالا پایداری را حفظ می‌کنند و به‌طور مؤثری دوده را مدیریت می‌کنند، رسوبات پیستون را کنترل می‌کنند، سایش سیستم سوپاپ را کاهش می‌دهند، از غلیظ شدن اکسیداتیو جلوگیری می‌کنند، کف را به حداقل می‌رسانند و از کاهش ویسکوزیته به دلیل برش جلوگیری می نمایند. روغن‌هایی که با استانداردهای گروهAPI CI-4 مطابقت دارند، عملکرد بهتری دارند و می‌توانند جایگزین روغن‌های طبقه‌بندی شده به عنوان API CD ، CE، CF-4، CG-4 و CH-4 شوند.
کاربردها:
روغن‌هایی که با این مشخصه مطابقت دارند، برای موتورهای دیزلی چهارزمانه با سرعت بالا طراحی شده‌اند که معمولاً در کاربردهای سنگین استفاده می‌شوند. این روغن‌ها بطور مؤثری دوام موتور را افزایش می‌دهند. استفاده از روغن‌های API CI-4 به حفاظت در برابر سایش اجزا کمک می‌کنند و پایداری را در دماهای پایین و بالا ارائه می‌دهند. آن‌ها همچنین در مدیریت دوده، کنترل رسوبات پیستون، کاهش سایش سیستم سوپاپ، جلوگیری از غلیظ شدن اکسیداتیو، به حداقل رساندن کف و با جلوگیری از کاهش ویسکوزیته برش عملکرد خوبی دارند. علاوه بر این، روغن‌های API CI-4 با روغن‌های API CH-4، API CG-4و API CF-4سازگاری دارند و بنابراین برای استفاده در کاربردهایی که این روغن‌ها توصیه شده‌اند، مناسب هستند.
اطلاعات پایه
| کاربردها | مناسب برای خودروهای جدید و قدیمی، تجهیزات دیزلی |
| مشخصات | روشن و شفاف |
| شاخص ویسکوزیته | 174 |
| (29.5°C)چگالی | 0.852 g/cm³ |
نگهداری: اقلام را در مکان خنک نگهداری کنید و از قرار دادن آن‌ها در معرض نور مستقیم خورشید در هنگام نگهداری در دمای اتاق خودداری کنید.
بسته‌بندی: در بشکه فلزیIBC /
بسته افزودنی روغن دنده API GL-4
API GL-4 با استفاده از روغن‌های پایه پارافینی فرموله شده است و شامل یک بسته افزودنی به‌دقت متعادل از گوگرد و فسفر برای فشارهای شدید می‌باشد که با حفاظت از دنده‌ها، مقاومت مؤثر در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی و طول عمر بیشتر روان‌کننده را تضمین می کنند. GL-4 ارزش خود را از طریق موارد زیر ارائه می‌دهد: عمر خوب دنده، حفاظت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی، عملکرد عمومی در بازار، عمر خوب روان‌کننده و حفاظت از سیل‌ها. روغن‌های API GL-4 برای انتقال‌های دستی طراحی شده‌اند که بارهای سبک تا سنگین و نیروهای لغزشی را تجربه می‌کنند.
کاربرد:
روغن دنده GL-4 برای استفاده در گیربکس اتوماتیک ، سیستم‌های فرمان و محورهای محرک که نیاز به مایعی با استانداردهای عملکرد API GL-4 دارند، فرموله شده است. خواص اصطکاک روغن دنده GL-4 آن را برای بسیاری از انتقال‌های دستی همزمان مناسب می‌سازد.
اطلاعات پایه
| کاربردها | روغن‌های دنده برای استفاده در دیفرانسیل‌های مارپیچی و در خودروهای مدرن، گیربکس اتوماتیک ، بلبرینگ‌های در محورهای فرمان |
| مشخصات | روشن و شفاف |
| شاخص ویسکوزیته | 100-105 |
| چگالی (29.5°C) | 0.909 g/cm³ |
نگهداری: اقلام را در مکان خنک نگهداری کنید و از قرار دادن آن‌ها در معرض نور مستقیم خورشید در هنگام نگهداری در دمای اتاق خودداری کنید.
بسته‌بندی: در بشکه فلزیIBC /
بسته افزودنی روغن دنده API GL-5
روغن‌های دنده با مشخصه API GL-5 برای شرایط شدید طراحی شده‌اند و حاوی تا 6.5% افزودنی‌های ضد سایش مؤثر هستند. این روغن‌ها به‌طور عمده برای دنده‌های گیربکس مناسب هستند. آن‌ها به‌عنوان روغن‌های عمومی برای واحدهای مختلف انتقال مکانیکی توصیه می‌شوند.
کاربردها:
روغن‌های این دسته که تأییدیه خاصی از تولیدکنندگان خودرو دارند، می‌توانند در گیربگس استفاده شوند. علاوه بر این، روغن‌های API GL-5 می‌توانند در دیفرانسیل‌های لغزش محدود استفاده شوند. روغن‌های دنده API GL-5 مناسب برای استفاده در شرایط سخت طبقه‌بندی می‌شوند. آن‌ها برای روانکاری دنده‌های مایل و در خودروهای مدرن استفاده می‌شوند. علاوه بر این، این روغن‌ها برای استفاده در دیفرانسیل‌ها نیز مناسب هستند. تولیدکنندگان معمولاً در این نوع روغن‌های دنده تأییدیه‌های مختلفی را استفاده می‌کنند که روغن مناسب تنها در صورت تأییدی توسط تولیدکننده می‌تواند در این مورد استفاده شود.
اطلاعات پایه
| کاربردها | دیفرانسیل‌های مارپیچی و گیربگس ، تقسیم‌کننده‌های قدرت، روان‌کننده‌های خودرویی، روغن چرخ دنده. |
| مشخصات | روشن و شفاف |
| شاخص ویسکوزیته | 95 |
| چگالی (29.5°C) | 0.89 g/cm³ |
نگهداری: اقلام را در مکان خنک نگهداری کنید و از قرار دادن آن‌ها در معرض نور مستقیم خورشید در هنگام نگهداری در دمای اتاق خودداری کنید.
بسته‌بندی: در بشکه فلزیIBC /
