انواع روانکارهای موجود در بازار ایران
روانکارها موادی هستند که برای کاهش اصطکاک و سایش بین سطوح متحرک در تماس با یکدیگر استفاده می‌شوند. این مواد نقش مهمی در افزایش عمر مفید تجهیزات و بهبود عملکرد ماشین‌آلات و خودروها دارند. در بازار ایران، انواع مختلفی از روانکارها موجود است که بر اساس کاربرد به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: روانکارهای صنعتی و روانکارهای خودرویی. این مقاله به بررسی انواع روانکارها، ویژگی‌ها و کاربردهای آنها در بازار ایران می‌پردازد.
تقسیم‌بندی روانکارها بر اساس نوع کاربرد
روانکارها بر اساس کاربردشان به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: روانکارهای صنعتی و روانکارهای خودرویی. هر دسته شامل زیرمجموعه‌هایی است که برای نیازهای خاص طراحی شده‌اند.
روانکارهای صنعتی
روانکارهای صنعتی برای استفاده در ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی در صنایعی مانند فولاد، سیمان، معدن و تولید طراحی شده‌اند. این روانکارها شامل گریس‌ها، روغن‌های صنعتی و روانکارهای ویژه هستند.
گریس‌ها
گریس‌ها روانکارهای نیمه‌جامدی هستند که از ترکیب روغن پایه (معدنی، سنتتیک یا گیاهی) و غلیظ‌کننده (معمولاً صابون فلزی مانند لیتیم یا کلسیم) ساخته می‌شوند. گریس‌ها به دلیل چسبندگی بالا و توانایی ماندگاری در محل، برای روانکاری قطعاتی که در معرض بارهای سنگین، دماهای بالا یا شرایط مرطوب قرار دارند، مناسب هستند. به عنوان مثال، گریس‌های لیتیومی به دلیل پایداری حرارتی بالا به عنوان گریس نسوز شناخته می‌شوند و در یاتاقان‌ها و چرخ‌های ماشین‌آلات سنگین استفاده می‌شوند. گریس‌های کلسیمی نیز به دلیل مقاومت در برابر آب، به گریس شاسی یا ضدآب معروف‌اند.
روغن‌های صنعتی
روغن‌های صنعتی مایعاتی هستند که برای روانکاری تجهیزات صنعتی استفاده می‌شوند. این روغن‌ها معمولاً از ۹۰ درصد روغن پایه و کمتر از ۱۰ درصد مواد افزودنی تشکیل شده‌اند که ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر اکسیداسیون، سایش و خوردگی را بهبود می‌بخشند. روغن‌های صنعتی بر اساس ویسکوزیته به گریدهای ISO مانند ۱۰، ۲۲، ۴۶ و غیره طبقه‌بندی می‌شوند. انواع رایج شامل روغن‌های هیدرولیک، روغن‌های دنده صنعتی، روغن‌های کمپرسور و روغن‌های ترانسفورماتور هستند. این روغن‌ها در صنایعی مانند تولید، کشاورزی و دریایی کاربرد دارند.
روانکارهای ویژه
روانکارهای ویژه شامل سیالاتی هستند که برای کاربردهای خاص مانند فلزکاری طراحی شده‌اند. سیالات فلزکاری در فرآیندهای ماشین‌کاری، برش، فرزکاری و تراشکاری برای خنک‌کاری، روانکاری و بهبود کیفیت سطح قطعات فلزی استفاده می‌شوند. این سیالات می‌توانند به صورت روغن‌های خالص، امولسیون‌های آب و روغن یا ژل‌های مخصوص باشند. آنها از آسیب به ابزارها و قطعات جلوگیری کرده و عمر مفید آنها را افزایش می‌دهند.
روانکارهای خودرویی
روانکارهای خودرویی برای عملکرد صحیح اجزای مختلف خودروها، از جمله موتور، گیربکس و سیستم‌های هیدرولیکی، طراحی شده‌اند. این روانکارها شامل روغن موتور، روغن گیربکس (یا دنده) و روغن هیدرولیک هستند.
روغن موتور
روغن موتور یکی از مهم‌ترین روانکارهای خودرویی است که وظایف متعددی از جمله روانکاری، خنک‌کاری، تمیزکاری و آب‌بندی قطعات موتور را بر عهده دارد. این روغن‌ها علاوه بر جلوگیری از سایش قطعات، آنها را از خوردگی محافظت نموده و دوده و رسوباتشان را تمیز می‌کنند. روغن‌های موتور بر اساس ویسکوزیته (مانند ۱۰W-40، ۲۰W-50) و سطح کیفیت API (مانند SN، SM) طبقه‌بندی می‌شوند. انتخاب روغن مناسب بر اساس توصیه‌های سازنده خودرو برای عملکرد بهینه و افزایش عمر موتور ضروری است.
روغن گیربکس یا روغن دنده
روغن گیربکس، که به آن واسکازین نیز گفته می‌شود، برای روانکاری دنده‌های جعبه‌دنده‌های دستی و اتوماتیک استفاده می‌شود. این روغن‌ها باید در برابر فشارهای بالا و دماهای زیاد مقاوم باشند تا از سایش دنده‌ها جلوگیری کنند. روغن‌های ATF برای گیربکس‌های اتوماتیک و روغن‌های MTF برای گیربکس‌های دستی استفاده می‌شوند. تعویض به‌موقع این روغن‌ها برای جلوگیری از مشکلات گیربکس حیاتی است.
روغن هیدرولیک
روغن هیدرولیک در سیستم‌های هیدرولیکی خودرو، مانند فرمان هیدرولیک و ترمزهای هیدرولیکی، برای انتقال قدرت و روانکاری استفاده می‌شود. این روغن‌ها باید دارای ویسکوزیته مناسب و خاصیت ضد سایش باشند تا عملکرد سیستم را تضمین کنند. روغن‌های هیدرولیک معمولاً در سه نوع معدنی، سنتتیک و نیمه‌سنتتیک تولید می‌شوند و در سیستم‌هایی مانند بیل‌های مکانیکی و بالابرها نیز کاربرد دارند.
خرید انواع روغن پایه و روانکارهای باکیفیت
در بازار ایران، روانکارهای باکیفیت از برندهای معتبر داخلی مانند بهران، ایرانول، پارس و سپاهان (اسپیدی) و برخی برندهای خارجی مانند توتال، شل و موبیل در دسترس هستند. به دلیل تحریم‌ها، برندهای داخلی نقش مهمی در تأمین نیازهای بازار دارند و محصولات آنها با استانداردهای جهانی تولید می‌شوند. خریداران می‌توانند از فروشگاه‌های آنلاین یا نمایندگی‌های معتبر، محصولات مورد نیاز خود را تهیه کنند. توصیه می‌شود که روانکارها از منابع معتبر خریداری شوند تا از اصالت و کیفیت آنها اطمینان حاصل شود.
جدول انواع روانکارها و کاربردهای آنها
| نوع روانکار | زیرمجموعه | کاربرد اصلی | برندهای رایج در ایران |
| روانکارهای صنعتی | گریس‌ها | روانکاری یاتاقان‌ها، دنده‌ها و قطعات تحت بار سنگین | بهران، ایرانول، شل، موبیل |
| روغن‌های صنعتی | روانکاری ماشین‌آلات صنعتی مانند کمپرسورها، توربین‌ها و سیستم‌های هیدرولیک | بهران، پارس، توتال | |
| روانکارهای ویژه | خنک‌کاری و روانکاری در فرآیندهای فلزکاری مانند برش و تراشکاری | ایرانول، کینی اویل | |
| روانکارهای خودرویی | روغن موتور | روانکاری، خنک‌کاری و تمیزکاری موتور خودرو | بهران، ایرانول، اسپیدی، توتال |
| روغن گیربکس (دنده) | روانکاری دنده‌های گیربکس دستی و اتوماتیک | بهران، پارس، الف، شل | |
| روغن هیدرولیک | انتقال قدرت در سیستم‌های فرمان هیدرولیک و ترمزهای هیدرولیکی | ایرانول، کاسپین، لیکومولی |
خرید محصولات پلیمری و مشتقات هیدروکربنی از پلی بازار
روانکارها بخش جدایی‌ناپذیر صنایع و خودروسازی هستند و انتخاب نوع مناسب آنها برای عملکرد بهینه و افزایش عمر تجهیزات ضروری است. در ایران، با وجود تنوع برندهای داخلی و خارجی، دسترسی به روانکارهای باکیفیت امکان‌پذیر است. با توجه به شرایط بازار و تحریم‌ها، برندهای داخلی مانند بهران و ایرانول نقش مهمی در تأمین نیازهای صنعتی و خودرویی دارند.
فروشگاه پلی بازار با داشتن انواع محصولات اولیه پلیمری و مشتقات هیدروکربنی، با تکیه بر تجربه طولانی در تولید مستربچ، افزودنی و کامپاند، با تداوم کیفیت در تولید محصولات خود، به حفظ و افزایش اعتماد شما مشتریان گرامی می‌پردازد. شما می‌توانید با مراجعه به سایت پلی بازار، باکیفیت‌ترین مواد پلیمری و مشتقات هیدروکربنی موجود در بازار ایران را مشاهده کرده و یک خرید امن اینترنتی را تجربه نمایید. همچنین با مراجعه به بخش مقالات این سایت، می‌توانید از جدیدترین تکنیک‌های روز دنیای پلیمرها و مشتقات هیدروکربنی، مثل انواع روش‌های روانکاری در صنعت مطلع شده و در این زمینه به روز باشید.
