کامپاند پلیمری (polymer compound) یکی از محصولات پلیمری است که حاصل ترکیب پلیمر و افزودنی های خاص می باشد و به منظور تقویت ساختارهای پلیمری و آماده سازی آنها برای بکارگیری در صنعت های مختلف است. در واقع کامپاند پلیمری به همان مواد پلیمری همراه با افزودنی های خاص گفته می شود.
کامپاند پلیمری یکی از انواع مواد پلیمری پرمصرف و کاربردی در صنایع شیمیایی است که جهت افزایش ثبات و مقاومت مواد پلاستیکی به کار میروند. در واقع این محصولات از ترکیب پلیمر و نوعی پودر برای تقویت ساختارهای پلیمری تشکیل شدهاند. علت استفاده از این مواد در هنگام تولید محصولات پلیمری این است که بسیاری از تولیدکنندگان برای تولید محصولات با پایهی پلیمر با مشکلاتی از قبیل ضعف فیزیکی، کاهش خواص، رنگ نامطلوب، طولانی شدن فرآیند تولید و … مواجه میشوند بدین ترتیب با افزودن ترکیباتی مانند کامپاندها و مستربچها خواص پلیمر و فرآیندهای تولید مورد نظر خود را تقویت میکنند.
در این مقاله، به معرفی کامپاندهای پلیمری، اجزای تشکیلدهنده، انواع مختلف کامپاندهای پلیمری، مزایای استفاده، تفاوت ها و کاربرد کامپاهندها، به همراه روشهای تولید آن، پرداخته شده است.
تعریف دیگر از کامپاندهای پلیمری
در یک تعریف دقیق تر، کامپاند پلیمری به مخلوط یک یا چند پلیمر و یا افزودنی های مختلف برای افزایش خواص فیزیکی، مکانیکی، حرارتی و … جهت شکل دهی مناسب از طریق فرآیندهای تزریق پلاستیک، اکستروژن و… گفته میشود. معمولاً کامپاندها به شکل گرانول در بازار عرضه میشوند و واحدهای تولید کننده کامپاند را کامپاندر می گویند. بحث صرفه جویی در هزینه و زمان از جمله مواردی هستند که با استفاده از کامپاند می توان به صورت قابل توجهی در آن ها عملکرد کاهشی مناسبی داشت.
روش تولید کامپاندهای پلیمری
به طور کلی برای تولید کامپاندها فرآیندهای زیادی باید طی شود. مهمترین فرآیندی که برای تولید این مواد نقش کلیدی را ایفا میکند، مرحله ذوب است، که این مرحله در دستگاهی به نام اکسترودر انجام میشود. در ابتدا فرآیند، افزودنیها و پلیمرهای پایه با یکدیگر ترکیب و وارد دستگاه شده و سپس از اکسترودر خارج میشوند.
پس از این مرحله، ماده بدست آمده باید سرد شود، بنابراین ماده مذاب خارج شده از اکسترودر، وارد سیستم خنک کننده شده و سرد میشود. سپس ترکیبات سرد شده که عموماً به صورت جامد هستند، در ابعاد و اندازههای گوناگون برش داده میشوند و در آخر کامپاند مورد نظر بهدست میآید.
کامپاندها باید تحت شرایط دمایی خاصی انبار شده و بسته بندی شوند؛ زیرا ممکن است در خواص و کیفیت آنها تغییراتی صورت گیرد که در صورت بروز افت کیفیت باید مجدداً فرآیند تولید را از ابتدا طی کنند که تکرار این سیکل امری هزینه آور و زمانبر بوده لذا باید از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود.
ویژگی کامپاندهای پلیمری
کامپاندهای پلیمری از سه جزء اصلی که هر کدام وظیفه خاص خود برای افزایش خواص ماده نهایی را برعهده دارند، تشکیل میشوند. این سه جزء اصلی عبارتند از پایه پلیمری، عامل سازگاری و افزودنیهای شیمیایی. در پایه پلیمری باید به این نکته توجه کرد که افزودنیهایی مانند کامپاند و مستربچ که خود پایهای پلیمری دارند، باید به محصولی اضافه شوند که آن محصول پایه و اساس پلیمری داشته باشد تا بدین ترتیب راحتتر با پلیمر مورد نظر ترکیب شوند.
عامل سازگاری یکی دیگر از بخشهای مهم و اساسی کامپاند است که وظیفه آن ایجاد سازگاری بین افزودنیها و پایه پلیمری است. در صورتی که سازگاری و یا قطبی و غیرقطبی بودن بین پایه پلیمری و افزودنیهای شیمیایی رعایت نگردد، در کامپاند تولید شده افزودنیها به طور یکنواخت پخش نخواهد شد و در نتیجه کیفیت لازم را نخواهند داشت.
جزء سوم افزودنیهای شیمیایی هستند که با اضافه کردن آن به پایه پلیمری کامپاند، خواص مورد نیاز را ایجاد میکنند. بعضی از این افزودنیها تنها افزودنیهای رنگی هستند که وظیفه آنها تغییر رنگ پلیمر مورد نظر است .
تفاوت کامپاند و مستربچ
سازوکار کامپاندها و مستربچ یکسان است اما تفاوت اصلی این دو ماده در میزان درصد اضافه شدن هرکدام در محصولات نهایی است. در حقیقت کامپاندها ترکیباتی هستند که به طور کامل و بدون هیچگونه ترکیب اضافهای برای تولید محصولات پلاستیکی مورد استفاده قرار میگیرند. اما در مقابل مستربچها را در برخی موارد نمیتوان به تنهایی برای تولید یک قطعه تزریق پلاستیکی استفاده کرد، لذا نیاز است که آنها را همراه با پایههای پلیمری و افزودنیهای لازم به طور مستقیم برای تولید محصول نهایی استفاده کرد.
کاربرد کامپاندهای پلیمری
کامپاند پلیاتیلن یکی از انواع کامپاندهای پلیمری است که در صنایع مختلف از جمله تولید لولههای آبیاری، لولههای تحت فشار و فیلمهای بادی (دمشی) مورد استفاده قرار میگیرند. کاربرد دیگری که میتوان نام برد، برای تولید سپر خودرو است، که نیاز یه کامپاند کردن پلی پروپیلن با یک مادهی لاستیکی مانند EPDM جهت افزایش خواص ضربه پذیری در دمای محیط و دماهای منفی است.
از دیگر کاربردهای کامپاندهای پلیمری میتوان به تولید لوازم خانگی و خودرو، تولید قطعات الکتریکی و الکترونیکی، ساخت ظروف یکبار مصرف و لبنی از طریق فرآیند ترموفرمینگ، لولههای فاضلابی (بوش فیت)، شیلنگها، لولههای پنج لایه و … اشاره کرد. به طور کلی تولید یک کامپاند براساس سفارش مشتری و سطح توقعات او توسط شرکت های کامپاندینگ صورت میپذیرد.
مزایای کامپاند پلیمری
امروزه استفاده از کامپاند پلی اتیلن در موارد بسیاری از جمله تولید لوله های پلاستیکی و اتصالات لوله کشی کاربرد دارد که از مواد بازیافتی باکیفیت صنعتی و درصد کمی مواد نو به همراه اصلاح خواص از طریق مواد نانو تهیه شده است که دارای مزیت های بسیاری است. در ادامه به برخی از مزایای استفاده از کامپاندهای پلیمری را ذکر کرده ایم:
– استفاده از مواد اولیه یکنواخت در ساخت و تولید
– دارای دوده با درصد پخش استاندارد
– مقاومت بالا در برابر نور خورشید
– قیمت مناسب و رقابتی در بازارهای داخلی و خارجی
– کیفیت ثابت و مطلوب محصول
– استفاده از 40 تا 100 درصد کامپاند
انواع کامپاندهای پلیمری
مواد پلیمری کاربرد بسیار گسترده ای در صنایع مختلف دارند که پلیمر از نوع پلی اتیلن یکی از پرکاربردترین این مواد محسوب می شود. انواع کامپاندهای پلیمری عبارتند از:
۱– کامپاند پلی اتیلن
کامپاند لوله پلی اتیلن نوعی از لولههای آبرسان محسوب میشود که از ترکیب کامپاند همراه با درصدی دوده به عنوان مواد اولیه ساخته میشود. در واقع ترکیب تشکیل دهنده کامپاند پلیاتیلن از ضایعات باکیفیت صنعتی و مواد نو تشکیل شده است که دارای مقاومت بالا در برابر نور خورشید، خواص مناسب و قیمت مقرون به صرفه است. کامپاند لوله پلی اتیلن علاوه بر قیمت و کیفیت مناسب از فرآیند شکل پذیری عالی برخوردار است که قابلیت رقابت در بازارهای داخلی و خارجی لولههای آبرسانی را دارد.
انواع کامپاند پلی اتیلن
انواع کامپاندهای پلی اتیلن از نظر دانسیته در طبقه بندی های مختلفی قرار می گیرد که در زیر اشاره کوتاهی به آنها می کنیم.
- پلی اتیلن سبک با دانسیته پایین (LDPE)
این پلی اتیلن دارای استحکام کششی کمی است و از دیگر خصوصیات آن می توان به انعطاف پذیری و امکان تجزیه بوسیله میکروارگانیسم ها اشاره کرد.
- پلی اتیلن سنگین با دانسیته بالا (HDPE)
این نوع پلی اتیلن از زنجیر پلیمری بدن شاخه تشکیل می شود که دارای استحکام کششی و مقاومت بالایی است. این نوع پلی اتیلن از روش پلیمریزاسیون با کاتالیزور زیگلر- ناتا تولید خواهد شد.
- پلی اتیلن با دانسیته متوسط (MDPE)
نوع ویژهای از پلیاتیلن است که به لحاظ ساختار پلیمری و دانسیته بینابین پلیاتیلن سنگین و پلیاتیلن سبک قرار دارد. اکثر پلیاتیلنهای با دانسیته متوسط دارای ساختار خطی میباشند و کاربردهای ویژهای مانند تولید مخازن بزرگ جهت ذخیرهسازی آب و … دارند.
- پلی اتیلن سبک خطی (LLDPE)
پلی اتیلن سبک خطی با اضافه کردن کومونومر بوتن نرمال به اتیلن در هنگام فرایند پلیمریزاسیون به دست میآید. پلیاتیلن سبک خطی خواص مکانیکی برتری نسبت به پلیاتیلن سبک دارد، به عنوان مثال با اضافه کردن آن به پلیاتیلن سبک میتوان فیلمهای پلیمری با استحکام و مقاومت کششی بالاتری تولید کرد.
- پلی اتیلن با وزن ملوکولی بسیار بالا (UHMWPE)
پلی اتیلن با وزن مولکولی بین ۳ تا ۶ میلیون را پلی اتیلن با جرم مولکولی بسیار بالا یا UHMWPE مینامند. پلی اتیلن با جرم مولکولی بسیار بالا در موارد دیگری چون ساخت لوله های مقاوم در صنایع نفت و گاز، لوله های تخلیه پسماند و… استفاده دارد.
۲– کامپاند پلی پروپیلن
این کامپاندها بیشتر از نوع کامپوزیت بوده و در تولید قطعات خودرو و قطعات لوازم خانگی، لوله و اتصالات استفاده میشوند. صنایع مختلف بستگی به کاربردهای مورد نظر در تولید محصولاتشان، از کامپاندهای پلیمری استفاده می کنند. در بسیاری از صنایع، استفاده از هر دو امکان پذیر است ولی به طور کلی به دلیل خواصی که پلی اتیلن ها دارند بیشتر در صنایع بسته بندی، خودروسازی و… بکار گرفته می شوند و به دلیل خواصی که پروپیلن ها دارند در صنایعی مثل لوله، لوازم خانه و … بیشتر بکارگرفته می شوند.
۳– کامپاند مهندسی
برای طراحی یک قطعهی جدید متناسب با شرایط کاربری آن قطعه مانند استحکام مکانیکی، مقاومت در برابر اسیدها و حلالهای شیمیایی، مقاومت در برابر سایش، مقاومت در برابر اُزن، طول عمر بالا، Creep و … و البته با توجه به شرینکی قالب و شرایط تزریق پلاستیک، واحدهای کامپاندر براساس نیاز مشتری، شرایط کاربری و نیز طراحی قالب کامپاندهای مهندسی را تولید میکنند.
۴– کامپاندهای تقویت شده با الیاف شیشه
این گروه از کامپاندهای پلیمری دارای خواص مکانیکی و حرارتی مناسب بوده و امکان استفاده از آنها در صنایعی مانند خودرویی، لوازم خانگی، الکتریکی و الکترونیکی بیشتر است.
۵– کامپاندهای پرکننده
این گروه از کامپاندها نیز در درصدهای مختلف فیلر و بر پایههای مختلف پلیمری عرضه میشوند. فرمولاسیون پیشرفته بکار رفته در این کامپاندها موجب میشود تا استفاده از این کامپاندها علاوه بر تأمین خواص مطلوب، باعث کاهش قیمت محصول نهایی نیز شود. این کامپاندها در بسیاری از فرآیندها از جمله اکستروژن، ترموفرمینگ و تزریق پلاستیک استفاده میشوند.
۶– کامپاندهای عایق صوتی
این کامپاندها بر پایه پلی پروپیلن پرشده با درصد بالای سولفات باریوم جهت ایجاد خاصیت عایق صوتی در لولههای فاضلابی (پوش فیت) و سازههایی که عایق کاری صوتی در آنها مهم است، استفاده میشوند.
۷– کامپاند تمیزکننده رئولوژیکی
این کامپاند با توجه به خواص رئولوژیکی ویژه به عنوان تمیز کننده سیلندر، ماردون و دای (Die) در دستگاههای فرآیندهای پلیمری نظیر فیلم، لوله، ورق و کارتن پلاست عرضه میشود. استفاده از این کامپاند امکان حذف ناخالصی و تغییر رنگ بسیار سریع با کمترین ضایعات را در فرآیندهای فوق فراهم میسازد.
دلیل استفاده از کامپاندهای پلیمری
به طور کلی در برخی از تجهیزات به کار رفته در صنایع از قبیل تجهیزات تزریق پلاستیک و یا اکسترودها نمیتوان مستربچ را به پایههای پلیمری اصلی اضافه کرد. در چنین شرایطی کارخانجات ناچار به استفاده از کامپاند میشوند تا بدین ترتیب کیفیت محصول نهایی آنها کاهش پیدا نکند. از طرفی از لحاظ اقتصادی و بهداشتی استفاده از کامپاند برای تولید محصول نهایی بسیار به صرفهتر از مستربچ است، چرا که در این وضعیت از هزینه حاصل از تمیزکاری و ترکیب مستربچ و پایه پلیمری صرف نظر خواهد شد.
خرید کامپاند پلیمری از پلی بازار
با پیشرفت علم، در هر صنعتی می توان محصولی را یافت که از مواد پلیمری برای ساخت محصولاتش استفاده کرده است. در این مقاله ابتدا به معرفی کامپاند پلیمری پرداختیم و دو نوع از رایجترین و پرکاربردترین آنها یعنی کامپاند پلی اتیلن و پلی پروپیلن را معرفی کردیم و به ذکر تفاوت های آن ها پرداختیم. با توجه به تنوع کاربرد کامپاند پلی اتیلن و پلی پروپیلن این طور نتیجه می گیریم که تقریبا هیچ صنعتی را نمی توان یافت که از این مواد پلیمری استفاده نکند.
در این راستا، پلی بازار به عنوان یک شرکت تولیدکننده معتبر و مورد اعتماد برای خرید کامپاندهای پلیمری باکیفیت، مجموعهای گسترده از این محصولات را در اختیار مشتریان قرار میدهد. با ورود به وبسایت پلی بازار، شما میتوانید از تنوع انواع کامپاندها بهرهبرده و کامپاندی که به ویژگیهای مطلوب شما میتواند پاسخگو باشد، انتخاب کنید. همچنین، با استفاده از سیستم مطمئن خرید پلی بازار، میتوانید با اطمینان خاطر محصول موردنظر خود را سفارش داده و به آسانی درب منزل تحویل بگیرید.
در پلی بازار، مشتریان ما از تجربه خریدی مطمئن، کیفیت بالا و خدمات برتر بهرهمند میشوند. برای دسترسی به محصولات باکیفیت مستربچ، افزودنی، کامپاند و سایر محصولات مورد نیاز خود، به سایت پلی بازار مراجعه کنید و تجربه خریدی راحت و امن را تجربه کنید.